وَ سَخَّرَ لَكُمْ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ جَميعاً مِنْهُ إِنَّ في ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ (جاثیة: ۱۳)
و آنچه در آسمانها و زمین است تمام را مسخر شما گردانید و اینها همه از سوی اوست. در این کار نیز برای مردم با فکرت آیاتی (از قدرت الهی) کاملا پدیدار است.
خلاصه:
خداوند هر آن چه که در آسمانها و زمین خلق کرده است را از باب رحمتش، برای استفاده و بهره‌برداری بندگانش خلق کرده است و اینها همه آیاتی هستند که متفکران به آنها و چطور بهره‌مند شدن از آنها و برای چه هدفی از آنها بهره‌مند شدن، به آنها می‌پردازند.
متن تفسیر:
«وَ سَخَّرَ لَكُمْ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ»:
یعنی ای بندگان خداوند آنچه را كه در آسمانها است از خورشید و ماه و ستارگان و باران و برف و یخ و آنچه در زمین است از چهار پایان و درختان و گیاهان و میوه‌ها و جویبارها برای شما مسخّر ساخته است و معنی تسخیر اینها برای ما آنست كه خداوند، این موجودات را همگی برای ما آفریده است تا از آنها بهره‌برداری نمائیم پس اینها از آن جهت كه مورد استفاده مایند در تسخیر ما هستند و بهر شكلی كه بخواهیم از آنها بهره‌برداری می‌كنیم.
«جَمِیعاً مِنْهُ»:
ابن عبّاس گوید: یعنی تمام اینها رحمتی است از طرف پروردگار برای شما.
زجاج گوید: یعنی اینها همه زیاده بخشی (تفضّل) و احسان پروردگار است.
و نیز از ابن عبّاس و عبد اللَّه بن عمرو جحدری روایت شده است كه این جمله را (جمیعا منّة) با تنوین و نصب قرائت كرده‌اند، بنا بر این از باب «تبسّمت ومیض البرق» مثل گفته است «منّ علیهم منّة».
«إِنَّ فِی ذلِكَ لَآیاتٍ»:
یعنی در اینها نشانه‌ها و دلیلهایی است.
«لِقَوْمٍ یَتَفَكَّرُونَ»:
این آیات برای تفكّر كنندگان است.[۱]
[۱] ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، جلد ۲۲، صفحه ۳۴۶