وَ لَقَدْ جَعَلْنا فِي السَّماءِ بُرُوجاً وَ زَيَّنَّاها لِلنَّاظِرينَ (حجر: ۱۶)
و همانا ما در آسمان کاخهای بلند برافراشتیم و بر چشم بینایان عالم آن کاخها را به زیب و زیور بیاراستیم.
خلاصه:
از ابتدای خلقت آسمانها و زمین، شیاطین به آسمانهای بالاتر دسترسی داشتند و اخباری را دریافت می‌کردند. اما از زمان حضرت عیسی(ع) دسترسی شیاطین محدود تا آسمان سوم شد و از زمان بعثت سیدمان رسول الله(ص) آنان هیچ گونه دسترسی از آسمان اول به بالاتر ندارند و به محض نزدیک شدن از برجهایی بلند به وسیله شهابهایی جلویشان گرفته می‌شود که در این باره امام صادق (ع) می‌فرمایند: تعداد برجها دوازده تا هستند.
متن تفسیر:
برج در اصل به معنای ظهور است و برج آسمان هم از همین معنی است، نظیر برج دژ.
«وَ لَقَدْ جَعَلْنا فِی السَّماءِ بُرُوجاً وَ زَیَّنَّاها لِلنَّاظِرِینَ»:
ما در آسمان، برای ماه و خورشید، برجها و منزلهایی قرار دادیم و آسمان را برای نظر كنندگان، زینت دادیم.
امام صادق (ع) می‌فرمود: برجها دوازده تا هستند.
ابن عباس و حسن و قتاده گویند: برجها یعنی ستارگان.
از ابن عباس، روایت است كه در جاهلیت، كاهنانی بودند كه هر یك را شیطانی بود. این شیطان‌ها در جاهایی كمین می‌كردند و صدای فرشتگان را از آسمان استماع می‌كردند. آنچه می‌شنیدند در باره حوادث كره زمین بود. سپس نزد كاهن می‌آمدند و آنچه شنیده بودند، در اختیار او قرار می‌دادند. پس از بعثت عیسی از سه آسمان و پس از بعثت پیامبر اسلام از همه آسمانها منع شدند. از این پس نگهبانی آسمانها به ستارگان سپرده شد، تا بوسیله شهابها جلو شیاطین را بگیرند. بنا بر این، شهاب از معجزات پیامبر گرامی اسلام است، زیرا پیش از او شهابی دیده نشده است.[۱]
[۱] ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، جلد ۱۳، صفحه ۱۷۳